Πέμπτη 30 Οκτωβρίου 2008

ΘΕΡΑΠΕΥΕΙΝ .... ΙΠΠΑΣΤΙ !!!!




ΕΝΑΣ διαφορετικός «σύμμαχος» και συμπαραστάτης στα άτομα με φυσική, νοητική ή συναισθηματική υστέρηση είναι το άλογο, φίλος, σύντροφος και βοηθός του ανθρώπου από αρχαιοτάτων χρόνων. Η θεραπευτική ιππασία βασίζεται σε εναλλακτικά προγράμματα αποκατάστασης, που χρησιμοποιούν το άλογο ως μέσο θεραπείας, βελτιώνοντας την υγεία και την ποιότητα ζωής. Πρόκειται για μία μοναδική εμπειρία για τα άτομα με ειδικές ανάγκες, που δεν είχαν καν ονειρευτεί ότι μπορούν να ιππεύσουν.

Η χρήση του αλόγου, ως θεραπευτικού μέσου, είχε διαπιστωθεί στην αρχαία Ελλάδα, όπως αναφέρει το βιβλίο του Ξενοφώντα, «Περί Ιππικής», στο οποίο διαβάζουμε ότι νέοι με προβλήματα λόγου και κίνησης απολάμβαναν απογευματινούς περιπάτους στην ύπαιθρο, με τη συντροφιά ειδικού συνοδού. Ακόμη, οι γιατροί χρησιμοποιούσαν τα άλογα και την ιππασία, για να βοηθήσουν τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική αποκατάσταση των αναπήρων πολέμου.

Η θεραπευτική ιππασία χρησιμοποιήθηκε στη συνέχεια και από τους Ρωμαίους, ενώ η ίδια μέθοδος χρησιμοποιούταν και στην αρχαία Κίνα. Επίσης, έχει περιγραφεί πως ο Ασκληπιός έδωσε τα άλογα στην ανθρωπότητα «για αυτούς που υποφέρουν από τραύματα, πληγές και ασθένειες, που δεν μπορούν να θεραπευτούν».

Σύμφωνα με ιατρικά δοκίμια του 17ου και 18ου αιώνα, οι γιατροί της εποχής έβλεπαν στην ιππασία μια ιδιαίτερα εντατική άσκηση του σώματος, που επενεργούσε σε όλον τον οργανισμό, μπορούσε ακόμη να δυναμώσει και να αυξήσει την αντοχή του και να δράσει αποτελεσματικά απέναντι σε ασθένειες.

Αυτοί οι γιατροί συμφωνούσαν με την άποψη της εξάσκησης ολόκληρου του σώματος («Exercitium Universale»). Τις τελευταίες δεκαετίες, παρατηρείται μια αύξηση στις δημοσιεύσεις γύρω από τη φυσιοθεραπευτική αντιμετώπιση μέσω του αλόγου. Στη Βρετανία η χρήση των αλόγων, ως θεραπευτικών μέσων, ξεκίνησε στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου χρησιμοποιήθηκαν τα άλογα για την αποκατάσταση τραυματισμένων στρατιωτών, στο Νοσοκομείο της Οξφόρδης.

Η ανάπτυξη της θεραπευτικής ιππασίας όμως ξεκίνησε μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ελσίνκι το 1952, όπου η Δανέζα Liz Hartel κέρδισε το Ασημένιο Μετάλλιο στην Ιππική Δεξιοτεχνία, όντας θύμα πολιομυελίτιδας το 1940, με μερική παράλυση και στα δύο της πόδια και βηματίζοντας μόνο με βακτηρίες. Σήμερα, προγράμματα Θεραπευτικής Ιππασίας διεξάγονται σε 42 χώρες, από περισσότερες από 200 θεραπευτικές ομάδες.

Η τεχνική

Οταν το άλογο περπατά, μιμείται τον ανθρώπινο βηματισμό, μεταφέροντας στον κορμό του ιππέα του την ίδια ακριβώς κίνηση, που μεταδίδουν τα πόδια, στους ανθρώπους με φυσιολογική κινητικότητα. Ετσι, αναπτύσσονται σημαντικά οι μύες του κορμού των ατόμων με δυσκολίες στην κίνηση, ενώ, παράλληλα, το ευθύ κάθισμα διευκολύνει την αναπνοή τους. Το παιδί ή ο ενήλικας, βρισκόμενος πάνω στη ράχη του αλόγου, αφενός δέχεται παθητικά την τρισδιάστατη κίνηση του αλόγου στο χώρο και αφετέρου πραγματοποιεί ενεργητικά ειδικές φυσικοθεραπευτικές ασκήσεις από ποικίλες αρχικές θέσεις, ανάλογα με τους θεραπευτικούς στόχους που έχει θέσει ο φυσιοθεραπευτής (θέσεις: ιππαστί, πλάγιο κάθισμα, τετραποδική, γονυπετής, όρθια, ύπτια, πρηνής κ.ά.).

Εκτός από τον εξειδικευμένο φυσιοθεραπευτή, που είναι υπεύθυνος του προγράμματος, η θεραπευτική ομάδα θα πρέπει να περιλαμβάνει ψυχολόγο και εκπαιδευτή ιππασίας, ενώ τα βοηθητικά μέλη (οδηγοί και πλαϊνοί βοηθοί) καλό είναι να προέρχονται από ειδικότητες, όπως φυσικοθεραπεία, εργοθεραπεία, γυμναστική ακαδημία και λογοθεραπεία.

Η διενέργεια της θεραπευτικής ιππασίας, ως παράμετρος της φυσιοθεραπείας, απαιτεί σε κάθε περίπτωση ένα παραπεμπτικό από τον γιατρό, το οποίο εκδίδει είτε ο οικογενειακός είτε ο ειδικός γιατρός. Σημαντικός είναι και ο ρόλος του οδηγού του αλόγου. Καθήκον του κατά τη διεξαγωγή της θεραπευτικής ιππασίας είναι να οδηγεί το άλογο σύμφωνα με τις κατευθύνσεις που του δίνει ο φυσιοθεραπευτής.

Είναι σημαντικό ο οδηγός αυτός να έχει μια ιδιαίτερη σχέση με το δικό του άλογο, γι' αυτό είναι σκόπιμο να το ιππεύει τακτικά ο ίδιος. Ευκαιριακά, και όταν πρόκειται για κάποιον άνθρωπο με βαριά αναπηρία, χρειάζεται και ένας ακόμα βοηθός, ο οποίος θα βοηθήσει το θεραπευτή να σταθεροποιήσει τον αναβάτη επάνω στο άλογο.

Μοναδικά οφέλη

Ορισμένες από τις ασθένειες, για την αποκατάσταση των οποίων ενδείκνυται η θεραπευτική ιππασία, είναι: Νευρολογικές παθήσεις, εγκεφαλική παράλυση, δισχιδής ράχη, μυϊκή δυστροφία, βλάβες του νωτιαίου μυελού, σκλήρυνση κατά πλάκας, εγκεφαλικά επεισόδια, επιληψία, κακώσεις της κεφαλής, πολιομυελίτιδα, τύφλωση, κώφωση, αρθρίτιδα, απουσία-παραμόρφωση άκρων, ανικανότητα μάθησης, σύνδρομο Down, αυτισμός και προβλήματα συμπεριφοράς.

Αξιοποιώντας την κίνηση του αλόγου, τη θερμότητά του, την ικανότητα του για επαφή κι επικοινωνία με τον άνθρωπο, την ομαδικότητα και το παιχνίδι, η θεραπευτική ιππασία δημιουργεί μοναδικά σωματικά, νοητικά, αισθητηριακά και ψυχολογικά οφέλη στα άτομα με ειδικές ανάγκες, όπως:

* μείωση της σπαστικότητας και ομαλοποίηση του μυϊκού τόνου,

* βελτίωση ελέγχου κεφαλής, κορμού και λεκάνης,

* προώθηση σωστής στάσης σώματος,

* βελτίωση του λόγου (ποιότητα και έντασή του),

* βελτίωση της ισορροπίας,

* προώθηση και βελτίωση της βάδισης,

* αύξηση του εύρους κινήσεων των αρθρώσεων,

* αναχαίτιση παθολογικών προτύπων κίνησης και προώθηση των φυσιολογικών,

* βελτίωση του συντονισμού,

* ανάπτυξη του αισθητικοκινητικού και οπτικοκινητικού συστήματος,

* βελτίωση της καρδιοαναπνευστικής λειτουργίας και της αντοχής,

* ανάπτυξη της ομαδικότητας, της συνεργασίας και της κοινωνικοποίησης,

* ανάπτυξη της αυτοπειθαρχίας και της υπομονής,

* ανάπτυξη αυτοέλεγχου και υπευθυνότητας,

* ελάττωση της εσωστρέφειας,

* καλλιέργεια σεβασμού και αγάπης προς τα ζώα,

* ανάπτυξη διαχωρισμού αντικειμένων, χρωμάτων, μεγεθών, γραμμάτων και αριθμών,

* βελτίωση της συγκέντρωσης και της αντίληψης του ατόμου, καθώς και

* ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης και της αυτοπεποίθησης που έχει ο ιππέας για τον εαυτό του.

Με φιλικούς χαιρετισμούς

ΤΑΤΙΑΝΑ ΡΟΚΟΥ

Δεν υπάρχουν σχόλια: